Президент бастамалары мемлекет пен қоғам арасындағы сенімді нығайтып, елдің тұрақты дамуына жол ашты
Ел тарихында қатарынан бірнеше рет қабылданған Қазақстандағы азаматтық қоғамды қалыптастыру тұжырымдамалары демократиялық процестерді дамытуға және азаматтардың қоғамдық-саяси өмірге қатысуын арттыруға елеулі үлес қосқан жобалардың бірі болды. 2006-2011 жылдардағы тұжырымдама заңнамалық және институционалдық негізді қалыптастырса, ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен қолға алынған «2025 жылға дейінгі тұжырымдама» билік пен қоғам арасындағы сындарлы диалогты нығайтуға және азаматтық белсенділікті ынталандыруға жол ашты.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің «Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі» атты Жолдауында азаматтық қоғамды дамытуға және оның әлеуетін нығайтуға ерекше мән берген. Оның бұл сөздері азаматтық қоғамды мемлекеттік басқару мен жалпымемлекеттік міндеттерді шешудің маңызды серіктесі ретінде қарастыру қажеттігін айрықша атап өтті.Соның ішінде азаматтық қоғамға қатысты негізгі бағыттарға басымдық берілді.
Бұл тұжырымдама алғашқы күннен-ақ ғаламдық деңгейдегі сарапшылар тарапынан үлкен қолдау тапты. Қазақстан өзінің даму жолын енді тапты, бұл сөзсіз қазақ қоғамын алға сүйрейтін бағдарлама болмақ деп бағалаған сарапшылар да болды. Айтқандай, жоба үлкен реформаларға жол ашып берді. Атап айтқанда азаматтық қоғамның толыққанды дамуы үшін азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыру, ҮЕҰ-ларды қаржыландыруды ұлғайту және мемлекеттік органдармен ынтымақтастықты институционалдық деңгейде күшейту секілді жобалар басталды. Оны ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың өзі қадағалады.
Осылайша елімізде бұрын-соңды болмаған үлкен өзгерістер орнай бастады. Нақты айтар болсақ, азаматтық қоғамға қолдау көрсету деген ұғым пайда болды. Президент азаматтық қоғам институттары, әсіресе үкіметтік емес ұйымдар (ҮЕҰ), қоғамдық бірлестіктер және белсенді азаматтар мемлекеттік саясатты іске асыруда маңызды рөл атқаруы тиіс екенін атап өтті. Бұл үшін мемлекет тарапынан заңнамалық, қаржылық және институционалдық қолдау күшейтілді.
Сындарлы диалогты дамыту
Тоқаев «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» концепциясын ұсына отырып, мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам арасындағы диалогтың маңыздылығын ерекше атап өтті. Бұл диалог қоғамдық мәселелерді шешуде азаматтардың пікірін ескеруге және биліктің ашықтығын арттыруға бағытталған.
Қоғамдық талқылауларға тарту
Президент жалпымемлекеттік міндеттерді, соның ішінде әлеуметтік, экономикалық және саяси реформаларды іске асыруда азаматтық қоғамды кеңінен тарту қажеттігін баса айтты. Мысалы, қоғамдық кеңестер, азаматтық форумдар және басқа да диалог алаңдары осы мақсатта тиімді пайдаланылуда.
Азаматтық белсенділікті ынталандыру
Тоқаев азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыруды және олардың қоғамдық процестерге қатысуын ынталандыруды мемлекеттік саясаттың басым бағыты ретінде атап өтті. Бұл жастардың, әйелдердің және басқа да әлеуметтік топтардың белсенділігін арттыруға бағытталған.
Қоғамдық кеңестердің рөлін күшейту
2015 жылғы «Қоғамдық кеңестер туралы» заңға өзгерістер енгізіліп, қоғамдық кеңестердің мемлекеттік органдардың шешім қабылдау процесіне қатысу мүмкіндіктері кеңейтілді.
Азаматтық форумдар
Азаматтық қоғам мен мемлекет арасындағы диалогты нығайту мақсатында Азаматтық форумдар тұрақты түрде өткізілуде.
Жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту
Жергілікті деңгейде азаматтардың шешім қабылдау процесіне қатысуын арттыру мақсатында жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі жетілдірілуде.
Қасым-Жомарт Тоқаевтың азаматтық қоғамға қатысты бастамалары Қазақстанның демократиялық даму жолындағы маңызды қадамдары болып табылады. Олар мемлекет пен қоғам арасындағы сенімді нығайтып, елдің тұрақты дамуына ықпал етті.
